Brandrisicoanalyse, ik ben fan!

Ik ben fan van het KB Brandpreventie op arbeidsplaatsen

Je kijkt in de spiegel in de sanitaire ruimte van een bedrijf en je leest ‘deze persoon staat in voor uw veiligheid’. Op de toiletten vind je dan weer een andere boodschap die je aanzet om veilig te werken. Ik vind het altijd fantastisch om dergelijke boodschappen te zien. Het KB zegt ook dat de werknemers mee betrokken moeten worden. Veiligheid en uiteraard ook brandveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Het begint bij onszelf. Sensibilisering is een belangrijk onderdeel van dit KB.

De werkgever moet de brandrisico’s zoeken en oplossingen voorzien om deze te verminderen. Dat is uiteraard niet nieuw en daarvoor staat SAFETY, toch al jaar en dag?

De T van Tell others  doet me dan ook denken aan wat ik al jaren geleden leerde van mijn mentor en vriend John Vanherrewegen: brandveiligheid begint met statistiek en onderzoek. “Als je geen cijfers en onderzoek hebt, slaat men je dood met gevoelens en ideeën.”

Als je dan cijfers van bedrijfsbranden opzoekt, kom je uit op een artikel van Radio 2 van 2 december 2019. https://radio2.be/west-vlaanderen/meest-bedrijfsbranden-in-west-vlaanderen

In Vlaanderen zijn dus de meeste bedrijfsbranden in West-Vlaanderen en dat zijn er gemiddeld 10 per maand? Spijtig genoeg zijn het er meer. De cijfers zijn zeker niet volledig. Tot op heden is er nog nooit een volledig overzicht van het aantal en de aard van de interventies van de brandweer gepubliceerd. Wat mij opvalt is dat niet elke brandweerzone en vroeger de brandweerkorpsen cijfers aanleveren. Hopelijk neemt iedereen zijn verantwoordelijkheid, zijn de volgende publicaties gebaseerd op cijfers van alle brandweerzones en kunnen we (eindelijk) beschikken over complete én correcte interventiecijfers voor België. Tevens hoop ik dat we eindelijk ook eens zicht krijgen op de echte brandoorzaken.

Te nemen brandpreventiemaatregelen

Op basis van de brandrisicoanalyse neemt de werkgever maatregelen om

1. brand te voorkomen
2. veiligheid te verzekeren en een veilige en snelle evacuatie mogelijk te maken
3. elk begin van brand te bestrijden
4. de gevolgen van een brand te beperken
5. en de tussenkomst van de brandweer te vergemakkelijken.

We gaan dus op zoek naar realistische brandscenario’s. Het is gedaan met doomscenario’s. Ik ben er altijd voorstander van geweest dat iedereen, ongeacht zijn of haar functie in het bedrijf, realistisch kan inschatten wat brand kan veroorzaken en natuurlijk weet welke maatregelen moeten volgen. Hierdoor kunnen we ook bereiken dat men stilstaat bij de brandrisico’s in de eigen woning.

Vergeet de eventuele extra risico’s niet, die nu wel eens verborgen of niet-wetend aanwezig zijn in het bedrijf. Ik zie immers toch een verontrussend aantal branden in Vlaanderen en Nederland door een elektrische fiets. (link naar vorig artikel)

Tot de brandweer er is, is het jouw probleem!

We moeten dus terugvallen op de actiekaart brand en gekende procedures.

Het is uiteraard van essentieel belang dat er voldoende detectie is in het bedrijf. Afhankelijk van de sector kunnen dit optische, optisch-thermische of thermische melders, infraroodcamera’s, beamdetectoren, aspiratiemelders, sensorkabels,… zijn. Ook hier is het maatwerk. Maar gelukkig bestaat er voor elk brandrisico buiten of binnen wel een oplossing qua detectie.

Het is altijd zeer spijtig als de brand moet opgemerkt worden door de buren. Ik moet je niet vertellen dat de kans enorm groot is dat je bedrijf dan reddeloos verloren is.

Vorige week bleek ook het belang van detectie in brandweerpost Tollembeek.

Je merkt zelf brand op!

Gelukkig weet men vaak wat te doen als de “waarschuwing” of “alarm” wordt gegeven. Maar waar veel mensen mij niet correct op kunnen antwoorden, is op de vraag wat je gaat doen wanneer je een brand opmerkt. Men gaat bijna steeds over tot een (soort) blusactie zonder (interne) verwittiging.

Ik ben altijd blij als de brandmelder ingeduwd wordt, want op die manier treedt “alles” in werking, bijvoorbeeld sluiten van branddeuren, rookluiken, rookgordijnen, sluiten van brandkleppen, ontgrendeling van deuren, noodtrappen in overdruk,…

Actiekaart brand

Een goede en werkende actiekaart brand is de basis. Bekijk deze nog eens kritisch.

Vaak vind je bovenaan ‘Blijf kalm’. Ik heb dat nooit begrepen. Denkt men nu echt dat als men leest dat men kalm moet blijven dit een positieve impact zal hebben op het brandincident. Ik veronderstel dat je ook niet wenst dat leerkrachten of begeleiders van je kinderen eerst moeten lezen dat ze kalm moeten blijven. Ik mag toch hopen dat zij weten wat te doen bij brand.

Staat op jouw actiekaart: waag een bluspoging of overweeg een bluspoging? Dit is een belangrijk verschil en een keuze die gemaakt moet worden.

Blusmiddelen

Hoe goed is je interventieploeg? Zijn al de medewerkers voldoende en goed opgeleid? Welke blusmiddelen zijn aanwezig in je bedrijf? CO2, poeder, schuim, brandhaspel, automatische blusmiddelen, sprinklers? Heb je een keuze gemaakt voor 1 soort snelblusser (poeder of schuim) of heb je aangevuld met CO2-snelblussers? Is de keuze gemaakt op basis van de risico’s, kennis van het personeel, de bluskracht,…? Elk blusmiddel heeft zijn voor- en nadelen. Hopelijk heb je ook al eens een stil gestaan bij de rating, het blusvermogen, van de blusser.

Evacuatie

Uiteraard is het evacuatiealarm al in werking gezet bij bevestiging van brand.

Is iedereen zelfredzaam in je bedrijf? Wat met contractors? Wat met bezoekers?

Heb je hiervoor aparte ‘actiekaarten brand’? Is iedereen ‘evacuatieploeg’ of werk je met verantwoordelijken? Ook hier is evacuatie, net zoals al de rest, maatwerk. Een mooi voorbeeld hiervan is de wandelkoord in een kleuterklas.

Er zijn heel wat gevallen waar we enkel horizontaal gaan evacueren en achter minstens 2 brandddeuren. Kent iedereen binnen het bedrijf/voorzieningen het concept van branddeuren en de risico’s bij evacuatie? Als mensen ondersteuning nodig hebben tijdens evacuatie mag het belang van oefenen niet onderschat worden.

Hopelijk heb je ook al eens de veiligheidsverlichting samen met je personeel getest tijdens de avonduren en niet enkel overdag tijdens daglicht. Wordt deze dan als voldoende ervaren of moet er extra verlichting voorzien worden?

Evalueer ook nog eens de keuze van je verzamelplaats en hoe de registratie gebeurt. Hopelijk is er ook een 2^de verzamelplaats vastgelegd voor andere incidenten (bijvoorbeeld bommelding, lekkage gas) indien de 1^ste op dat moment niet voldoet.

Tussenkomst brandweer vergemakkelijken

Het is belangrijk dat de brandweer goed opgevangen wordt. Kent de brandweer je bedrijf? Is het makkelijk bereikbaar? Zijn de toegangswegen vrij? Wordt het parkeerbeleid gevolgd? Zijn we herkenbaar (fluo-vestje) voor de brandweer?

Welke info moet en kan je geven? Wie hebben we niet geëvacueerd?

Waar is de branddetectiecentrale, wat is de beste toegang naar de brand, is het grondplan beschikbaar, waar staan de afsluiters,…?

De wetgeving is een minimum

“Op het vlak van de veiligheid is het realiseren van de wettelijke doelstellingen geen doel op zich, maar een onontbeerlijk minimum!” Inderdaad, de wetgeving is een minimum. Hoe ver wil je gaan om brand te voorkomen, te beperken en slachtoffers te vermijden? Het is niet alleen de technische kant, ook het menselijke aspect speelt een rol in dit verhaal.

Mijn tekst is uiteraard niet het volledige verhaal maar ik hoop dat jullie er iets aan gehad hebben en dat je eventueel bij een aantal zaken stilstaat. Samen moeten we gaan voor een brandveilig bedrijf.

Stay Safe zowel thuis als op het werk!